What is Common sense?

"ทำไมไม่มีคอมมอนเซนส์เลยล่ะ"  

....​

"มันเป็นคอมมอนเซนส์นะ"  

​

        ประโยคเหล่านี้เราคงได้ยินกันบ่อยๆ เวลาเจอเหตุการณ์ที่เราคิดว่าคนทั่วไปควรจะเข้าใจหรือทำได้

คำว่าคอมมอนเซนต์ก็มักจะถูกยกมาใช้เสมอ แต่หลายครั้งเรื่องที่เราคิดว่ามันเป็น common sense (สามัญสำนึก) กลับไม่ได้ common (สามัญ) อย่างที่เราคิด 

 

        คอมมอนเซนส์คืออะไรกันแน่? มันก็คือความสามารถในการตัดสินใจหรือแก้ปัญหาในสถานการณ์ต่างๆ โดยอาศัยความรู้ ประสบการณ์ และตรรกะที่ได้เรียนรู้มาจากชีวิตประจำวัน ซึ่งมักจะสอดคล้องกับความคิดเห็นส่วนใหญ่ของคนในสังคม หลายคนจึงเข้าใจว่าคอมมอนเซนส์เป็นสิ่งที่ทุกคนมีเหมือนกันและควรจะเข้าใจตรงกัน แม้เราจะใช้คำว่า ‘สามัญ’ ซึ่งหมายถึงเรื่องทั่วไปที่คนส่วนใหญ่เข้าใจ แต่ความจริงแล้ว สามัญสำนึกของแต่ละคนนั้นแตกต่างกันออกไป 

 

        ในหนังสือ "Apollo Root Cause Analysis: A New Way of Thinking" ของ Dean L. Gano ได้อธิบายไว้ว่า วิธีที่แต่ละคนรับรู้โลกและประมวลผลข้อมูลนั้นแตกต่างกันไป ทำให้เกิดความแตกต่างในเรื่องของคอมมอนเซนต์ ดังนี้ 

 

        ประสาทสัมผัสที่แตกต่าง: เราทุกคนมีห้าประสาทสัมผัส แต่ความไวของประสาทสัมผัสแต่ละอย่างไม่เท่ากัน และประสบการณ์ชีวิตที่ต่างกันก็ทำให้เราตีความข้อมูลที่ได้รับจากประสาทสัมผัสแตกต่างกันออกไป 

 

        การประมวลผลข้อมูลที่แตกต่าง: เมื่อเราได้รับข้อมูลเข้ามา เราจะนำข้อมูลนั้นไปจัดหมวดหมู่ จัดลำดับความสำคัญ และเก็บไว้ในความทรงจำ ซึ่งวิธีการจัดการข้อมูลของแต่ละคนก็ไม่เหมือนกัน ทำให้เกิดความรู้และความเข้าใจที่แตกต่างกัน 

 

        กลยุทธ์การแก้ปัญหาที่แตกต่าง: จากประสบการณ์ที่เคยเจอ เราจะพัฒนากลยุทธ์ในการแก้ปัญหาเฉพาะตัว เมื่อเจอปัญหาคล้ายๆ กัน เราก็จะใช้กลยุทธ์ที่เคยได้ผลมาก่อน ซึ่งกลยุทธ์ของแต่ละคนก็ย่อมแตกต่างกันไป 

 

        ข้อสรุปและแบบจำลองที่แตกต่าง: เราทุกคนมีการเรียนรู้และปรับตัวอยู่ตลอดเวลา ทำให้เราสร้างข้อสรุปและแบบจำลองเกี่ยวกับโลกที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งส่งผลต่อการตัดสินใจและการแก้ปัญหาของเรา นั่นจึงเป็นเหตุผลว่าทำไมเราถึงมีคอมมอนเซนต์ที่แตกต่างกัน  

 

        คอมมอนเซนต์เป็นสิ่งที่อยู่กับตัวเรา แต่ไม่ได้หมายความว่าทุกคนจะมีคอมมอนเซนต์ที่เหมือนกัน การคิดว่าทุกคนต้องมีคอมมอนเซนส์เหมือนกัน อาจเป็นการปิดกั้นโอกาสในการเรียนรู้และพัฒนาความเข้าใจร่วมกัน การที่เราเข้าใจว่าคอมมอนเซนต์ของแต่ละคนนั้นแตกต่างกัน จะช่วยให้เราสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุขมากขึ้น และสามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น 

 

        แทนที่จะถามว่า "ทำไมไม่มีคอมมอนเซนส์เลย" ลองเปลี่ยนมาถามถึงสิ่งที่เขาคิดเพื่อให้เราเข้าใจเหตุผลของเขา และอธิบายสิ่งที่เราคิดให้เขาเข้าใจ อาจจะทำให้เราเข้าใจกันมากขึ้นและได้อะไรใหม่ ๆ เพิ่มขึ้นก็ได้ 

#Howtochange #H2C #Commonsense 

​

อ้างอิง: https://thesystemsthinker.com/common-sense-is-not-so-common/ 

 

19 November 2024